پیامرسانهای ایرانی میتوانند جایگزین واتساپ و تلگرام شوند؟
تاریخ انتشار: ۹ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۰۷۵۶۰
بررسیها حاکی از آن است که با توجه به فیلترینگ شبکه های اجتماعی خارجی از جمله اینستاگرام و واتساپ، باز هم کاربران ایرانی به جای پلتفرمهای داخلی همچنان از پلتفرمهای خارجی فیلتر شده استفاده میکنند؛ اما دلیل عدم موفقیت پلتفرمهای بومی چیست و با ادامهدار بودن فیلترینگ اینستاگرام و واتس اپ، آیا کاربران ایرانی به ناچار به استفاده از پلتفرم های ایرانی روی خواهند آورد؟
دلیل عدم استقبال کاربران از پیام رسان های ایرانیسیاوش علی احمدی، کارشناس حوزه فناوری در این خصوص عنوان کرد در ایران پلتفرمهایی نظیر اسنپ و تپسی نیز مورد استفاده کاربران ایرانی قرار میگیرند و حتی کاربران با ورود تاکسی اینترنتی اوبر که به عنوان رقیب جهانی آنها محسوب میشود نیز کماکان به استفاده از اسنپ و تپسی ادامه خواهند داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این کارشناس تاکید کرد اما پلتفرمهای داخلی دارای زیرساختهای بسیار ضعیفی هستند و همچنین کد اصلی آنها از پروژههای منبع باز (open source) نیز خارج شده است. در واقع در طراحی آنها از کدهای نمونه خارجی استفاده شده، اما به دلیل عدم دسترسی به منابع اصلی کدها، نمیتوانند زیرساختهای امنیتی را تامین کنند. گفتنی است پروژههای متن باز به پروژههایی گفته میشود که کدهای آنها در اختیار مردم قرار گرفته و برنامهنویسان میتوانند آنها را توسعه دهند.
علی احمدی در ادامه بیان کرد سال ۱۳۹۷ که تلگرام فیلتر شد نیز پیام رسان آیگپ به عنوان پیام رسان داخلی که کاملا به تلگرام شباهت داشت راهاندازی شد، اما مورد استقبال مردم قرار نگرفت؛ دلیل عدم استقبال هم این بود که کاربران مطمئن نبودند که امنیت حریم خصوصی آنها در این پیام رسان تامین خواهد شد یا خیر؟
این کارشناس حوزه فناوری در ادامه به بدافزارها اشاره کرد و گفت با توجه به این که در فضای وب بدافزارهای متعددی وجود دارد و باعث نقض حریم خصوصی افراد در گوشی های موبایل میشود، کاربران ایرانی حاضر نیستند از پلتفرمهای داخلی استفاده کنند و بر این باورند که حریم خصوصی آنها در پیام رسان های داخلی در خطر خواهد بود.
علی احمدی در ادامه به امکانات کم پلتفرم های داخلی نسبت به پلتفرم های خارجی اشاره کرد و گفت حتی بین پیام رسان های خارجی نیز از لحاظ امکانات تفاوت زیادی وجود دارد؛ برای مثال تلگرام نسبت به واتس اپ امکانات بیشتری را به کاربران خود ارائه میدهد.
استقبال از پیام رسان های خارجی با وجود فیلترینگگزارشها حاکی از آن است که در حال حاضر ۷۱ درصد از کاربران ایرانی از واتساپ، ۵۳ درصد از اینستاگرام و ۴۰ درصد از تلگرام استفاده میکنند. همچنین کاربران ایرانی به سرویسهای مختلف گوگل از جمله جیمیل، گوگلمپ و یوتیوب نیز وابستگی دارند. ضمن این که بیش از ۳۰۰ هزار کسب و کار آنلاین ایرانی فقط در اینستاگرام فعالیت میکنند.
در طرف مقابل مرکز افکارسنجی ایسپا در خرداد ۱۴۰۱ گزارشی را منتشر کرد که نشان میدهد اپلیکیشن ایرانی روبیکا با ۵.۷ درصد مخاطب توانسته بیشترین دنبالکننده را در بین پلتفرمهای داخلی به خود اختصاص دهد. پیامرسان ایتا با ۴.۴ درصد، سروش با ۳.۶ درصد، بله با ۲.۲ درصد، آی گپ با ۱.۸ درصد و گپ با ۰.۳ درصد در ردیفهای بعدی قرار دارند.
صرف بودجههای کلان برای توسعه پلتفرم های داخلیدر شرایط فعلی که بسیاری از شبکه های اجتماعی خارجی فیلتر شدند، ممکن است مسئولان همانند سالهای قبل برای توسعه پلتفرمهای داخلی چندین میلیارد تومان هزینه کنند، اما بعید است این بار نیز چنین اقدامی تاثیرگذار باشد؛ چرا که تجربه نشان میدهد مسئولان در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ نیز برای حمایت از پیام رسان های داخلی به توسعهدهندگان آنها وام ۵ میلیارد تومانی ارائه دادند. همچنین در فاز دوم نیز قرار شد بودجه ۳۰۰ میلیارد تومانی به آنها اختصاص پیدا کند.
اما با توجه به تمام هزینههای کلانی که برای توسعه پلتفرم های داخلی صرف شده، آنها هنوز نتوانستند اعتماد کاربران ایرانی را دریافت کنند و به پیشرفتهای لازم دست پیدا کنند. طبق گفته علی احمدی احتمال دارد باز هم دولت برای توسعه این پلتفرمها بودجههای کلانی را اختصاص دهد.
227227
کد خبر 1679067منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: فیلترینگ فیلترشکن تلگرام واتس اپ اینستاگرام پلتفرم های داخلی کاربران ایرانی پیام رسان برای توسعه علی احمدی دلیل عدم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۰۷۵۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلتر شکست خورد / حضور بیش از 40 میلیون ایرانی در اینستاگرام
به گزارش صدای ایران از اعتماد، گزارشهای غیررسمی میگویند بیش از ۴۰ میلیون ایرانی کاربر اینستاگرام هستند و این شبکه، پرمخاطبترین شبکه اجتماعی در ایران است. یافتههای دیتاک نشان میدهد در سال ۱۴۰۱ از ۶ میلیون اکانت پابلیک ایرانی در اینستاگرام ۴۵۰ میلیون پست منتشر شده و کاربران ایرانی در هر ثانیه بیش از ۲۵ هزار بار پستهای اینستاگرام را میبینند.
اينستاگرام از همان آغاز راهاندازياش در سال ۲۰۱۰ براي همه مردم در هرجاي جهان شبكه اجتماعي جذابي بود اما جذابيت ويژهاش را در ايران مديون يك چيز بود: فيسبوك كه يكي از بزرگترين فضاهاي اجتماع مجازي ايرانيان بود، فيلتر بود و مسدودنبودن اينستاگرام خيلي زود كاربران ايراني را از فيسبوك بيرون كشيد. البته اينستاگرام هم سالها بعد فيلتر شد اما وقتي كه ديگر قاعده بازي عوض شده بود. اينستاگرام آنقدر در زيست روزمره مردم ايران جا گرفته بود كه با فيلترشدنش هم كسي جايي نرفت؛ ماندند و پس گرفتند.
گزارشهاي غيررسمي ميگويند بيش از ۴۰ ميليون ايراني كاربر اينستاگرام هستند و اين شبكه، پرمخاطبترين شبكه اجتماعي در ايران است. مداراي مسدودكنندگان اينترنت در ايران با اين شبكه اجتماعي بسيار بيشتر از شبكههاي اجتماعي بود. در حالي كه ديگر شبكههاي اجتماعي با مسدودسازي و فيلترينگ دولتي مواجه بودند، اينستاگرام تا سالهاي اخير يكي از آخرين شبكههاي اجتماعي بينالمللي بدون فيلتر در ايران بود و حتي مدتي صحبت از «فيلترينگ هوشمند» آن بود اما بالاخره در انتهاي شهريور ۱۴۰۱ و به دنبال اعتراضات به مرگ مهسا اميني، اينستاگرام هم فيلتر شد.
اين اتفاق درست زماني رخ داد كه اينستاگرام فراتر از يك شبكه اجتماعي، تبديل به پلتفرمي درآمدزا براي هزاران كسبوكار ايراني شده بود و كسبوكارهاي خانگي زيادي هم بر روي اين پلتفرم شكل گرفته بود. بر اساس گزارشي كه استارتاپ پادرو در سال ۱۴۰۱ منتشر كرد، شهريور ۱۴۰۱، قبل از فيلترشدن اينستاگرام، حدود ۶۳۰ هزار فروشگاه فعال اينستاگرامي وجود داشت كه بيش از نيمي از آنها تا ماهها بعد هم نتوانستند كسبوكار خود را دوباره فعال كنند.
برخلاف كانالهاي تبليغاتي سنتي كه اغلب نيازمند سرمايهگذاري زيادي بودند و بازگشت سرمايه در آنها نامشخص بود، اينستاگرام به كسبوكارها امكان ميداد با كمترين هزينه، محصولات و خدمات خود را به صورت بصري به مخاطبان هدف ارايه دهند. علاوه بر اين، الگوريتم اينستاگرام كه محتواي تصويري را بر اساس ميزان درگيري كاربران اولويتبندي ميكرد، به كسبوكارها امكان ميداد تا ديدهشدن خود را بر اساس كيفيت و جذابيت پستهايشان افزايش دهند. اين قابليتها، تحولي اساسي بود كه زمين بازي را بين برندهاي شناختهشده و تازهواردها هموارتر ميكرد.
با اين حال، هيچكدام از اينها مسوولان را متقاعد نكرد كه دست از فيلتركردن پركاربرترين شبكه اجتماعي در ايران بردارند. از آن سو، كاربران بودند كه رفتار متفاوتي از خود نشان دادند. كمي كه محدوديتهاي اينترنتي روزهاي اعتراض كمتر شد، كاربران با فيلترشكن به اين شبكه اجتماعي بازگشتند. در گزارشي كه موسسه پژوهشي ديتاك در مورد ميزان فعاليت كاربران ايراني در اينستاگرام منتشر كرده، آمده است: «بسياري از كاربران ايراني تصور داشتند با فيلترينگ اينستاگرام، اين شبكه اجتماعي نيز همچون فيسبوك از ردهبندي شبكههاي اجتماعي پرطرفدار ايراني خارج ميشود؛ اما دادههاي ديتاك نشان ميدهد كه پس از اعتراضات ،حجم محتواي عمومي اين بستر به مرور افزايش يافت.»
يافتههاي ديتاك نشان ميدهد در سال ۱۴۰۱ از ۶ ميليون اكانت پابليك ايراني در اينستاگرام ۴۵۰ ميليون پست منتشر شده و كاربران ايراني در هر ثانيه بيش از ۲۵ هزار بار پستهاي اينستاگرام را ميبينند.
در گفتوگوهاي روزمره ايرانيان، توييتر فضايي سياسيتر تلقي ميشود و اينستاگرام را بيشتر شبكهاي «زرد» مينامند اما كاربران اينستاگرام، بهخصوص كمسنوسالترها، ميگويند اينطور نيست كه اينستاگرام فقط براي سرگرمي باشد. دلارام، دانشآموز سال يازدهم متوسطه كه صفحهاي با ۳۰ هزار دنبالكننده در اينستاگرام دارد، ميگويد: «اينستاگرام خيلي بزرگ است. همهجور محتوايي هم تويش پيدا ميشود. به خودتان بستگي دارد كه چه كساني را دنبال كنيد. همين اينستاگرام به خود من چيزهايي ياد داده كه 10سال ديگر مدرسه بهم ياد نميداد. چرت و آشغال هم كم نيست توش ولي ميتوانيد انتخاب كنيد چي را دنبال ميكنيد.»
او درباره تأثير فيلترشدن اين شبكه اجتماعي معتقد است: «اولش كه فيلتر كردند و اينترنت را بستند، مخاطباي همه ريزش كرد ولي الآن از قبل فيلتر هم رشد پيج من بيشتر بوده. الآن بيشتر براي دسترسي به برنامههاي فيلترنشده مثل اپهاي بانكي به دردسر ميافتيم تا برنامههاي فيلترشده. ديگه فيلترشكنها ۲۴ ساعته روشنه.»
با اين حال، فيلترينگ اين شبكه اجتماعي چندان بياثر نبوده است. پريسا، ۲۱ساله و صاحب كسبوكاري اينستاگرامي، درباره وضعيتش ميگويد: «شرايط بسيار سختي براي من و كسبوكارم بود. اينستاگرام پلتفرم مهمي براي آدمهايي مثل من است تا به مشتري دسترسي پيدا كنيم. وقتي كه دولت اينستاگرام را فيلتر كرد، ضربه بزرگي به من وارد شد. اول فكر كردم ممكن است يك اختلال موقتي باشد اما فيلترينگ چندسال طول كشيده است و در اين مدت فروش من بهشدت كاهش يافته است. اين فوقالعاده خستهكننده است.»
پريسا ادامه ميدهد: «فيلترينگ من را مجبور كرده است كه از كاربرانم بخواهم به پلتفرمهاي داخلي مثل روبيكا و ايتا بيايند اما كلي سر اين فحش خوردهام و كمتر از پنج درصد مشتريانم حاضر شدهاند در كانال روبيكا عضو بشوند. به نظرم دولت دارد كسبوكارهاي كوچك را خفه ميكند.»
او همچنان اميدوار است كه مسوولان در سياست فيلترينگ تجديدنظر كنند. «اين كار به كسبوكارها آسيب ميزند. روياي من اين است كه كسبوكار كوچكم را بينالمللي كنم اما اين فيلترهاي فعلي اين كار را بسيار دشوار ميكنند. تنها كاري كه ميتوانم انجام دهم اين است كه تا جايي كه ميتوانم خود را تطبيق دهم و به استقامت ادامه دهم.»
عدهاي هم از سياسيشدن اينستاگرام گلايه دارند و ميگويند اين كار «نميگذارد مثل بقيه مردم دنيا زندگي كنيم». علي، ۱۷ساله، در اين باره ميگويد: «اين فيلترينگ اينستاگرام ديگه واقعا ديوانهكننده شده! من نه سياسيام نه هيچي، فقط ميخوام زندگي كنم. همين الآن نصف عكسهاي اينستاگرام لود نميشود!»
او ميگويد اينستاگرام كلي محتواي مفيد براي بدنسازياش دارد اما بخش زيادي از آنها را از دست ميدهد. علي اضافه ميكند: «صادقانه بگويم، من واقعا برايم مهم نيست كه دلايل فيلترينگ چيست. من ميخواهم بهترين زندگي نوجوانيام را داشته باشم، اين را كسي ميفهمد؟ اين خيلي خواسته زيادي است كه بتوانيم به مسخرهبازيكردن و سلفيگرفتن خودمان بپردازيم؟» با همه اينها، وعده رفع فيلتر از اينستاگرام هميشه وعدهاي سر خرمن بوده است و هرگز محقق نشده است. كاربران هم سعي كردهاند خود را با شرايط جديد تطبيق دهند و حتي از مجهزبودن كاربران ايراني به فيلترشكن استفاده كنند و كار خود را در فضاهايي مثل يوتيوب كه امكان درآمدزايي سادهتري هم دارند، بسط بدهند و از آن طرف، تحريمها هم امكاناتي را براي نقد كردن درآمدهاي دلاري فراهم كرده است كه «يوتيوبرشدن» را آسانتر هم كرده است.